نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استاد مدعو گروه آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران
2 دانشجوی دکترای گروه آبخیزداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران
3 استاد دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
4 استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات حفاظت آب و خاک، تهران
5 استادیار گروه مهندسی عمران- محیط زیست، دانشکده فنی، دانشگاه تهران
چکیده
در حوزههای آبخیز شهری افزایش سطوح نفوذ ناپذیر که بهدلیل توسعه صورت میپذیرد منجر به افزایش حجم رواناب، دبی اوج و کاهش مقدار نفوذپذیری میشود. بیشتر حوزههای آبخیز شهری فاقد ایستگاه هیدرومتری و آمار رواناب هستند، از این رو تعیین پاسخ هیدرولوژیکی حوزههای آبخیز شهری با توجه به پیچیدگی سیستم زهکشی امری ضروری است. برای اینمنظور مدلهای مدیریت رواناب شهری بهعنوان ابزاری مفید در برنامهریزی و توسعه مکانهای شهری مدنظر قرار گرفتهاند. یکی از انواع این مدلها، مدلهای تحلیلی هستند که فرایند فیزیکی تبدیل بارش به رواناب را فرموله مینمایند. در این تحقیق از دو مدل تحلیلی برای برآورد رواناب استفاده گردید. یکی از مدلها بر اساس ضریب رواناب بود و مدل دیگر با در نظر گرفتن پارامتر نفوذپذیری فرموله شد. برای اجرای این مدلها یک حوزه آبخیز واقع در شهر تهران انتخاب گردید و برای مقایسه دو مدل، دادههای بارش و رواناب در حوزه آبخیز ثبت گردیدند. شاخصهای ارزیابی اعم از ضریب کارایی مدلNash-Sutcliffe، مقادیر جذر میانگین مربعات خطاها و ضریب مقدار باقیمانده، قدر مطلق خطای نسبی و ضریب همبستگی بیانگر دقّت هر دو مدل در برآورد رواناب شهری بودند.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
In urban catchment because of developed conditions, the amount of impervious area increases which tends to increase runoff volume, peak discharge rate and decrease of infiltration volume. Most of urban catchments are ungauged and runoff data does not exist, as a result; determining the hydrological response of urban catchments in consideration of complex drainage system is a necessity. For this purpose, storm water management models are considered as useful tools for planning and developing in urban areas. Analytical model is one of the stormwater management tools which formulate the physical rainfall-runoff transformation. In this study, two analytical models are used to predict urban runoff volume. One of models predicts runoff volume on the basis of runoff coefficient and another is formulated in consideration of infiltration parameter. A test catchment located in Tehran city is selected for performing these models. Observed rainfall and runoff data are recorded in this catchment for comparing two approaches. Performance indicators such as Nash-Sutcliffe model efficiency coefficient, root mean square error (RMSE), coefficient of residual mass (CRM), absolute relative error and regression coefficient reveal the precision of two models for urban runoff prediction.
کلیدواژهها [English]